Potentieelkaart Friesland

Friesland
Provincie Friesland
2024-2025
Ontwikkeling potentieelkaart aquathermie
Wetterwaarmte in Friesland

.

In Friesland leven ze van het water: ze zeilen erop, zwemmen erin en drinken het. Maar water kan hen ook verwarmen. Friesland wil volop inzetten op aquathermie - of zoals ze in Friesland zeggen: Wetterwaarmte. Hiervoor werken ze samen met overheden, coöperaties, bedrijven en onderwijsinstellingen om aquathermie in Frŷslan écht groot te maken. Doel is om tegen 2030 tienduizend woningen en bedrijven aangesloten te hebben op wetterwaarmte. EXTRAQT begeleidt de provincie sinds 2024 met deze ambitieuze missie. We ontwikkelen diepgaande potentieelkaarten die rekening houden met lokale impacten en complexe verdeelvraagstukken alsook begeleiden we initiatieven 1 op 1 naar de realisatie van hun project.

Wetterwaarmte in Friesland

.

In Friesland leven ze van het water: ze zeilen erop, zwemmen erin en drinken het. Maar water kan hen ook verwarmen. Friesland wil volop inzetten op aquathermie - of zoals ze in Friesland zeggen: Wetterwaarmte. Hiervoor werken ze samen met overheden, coöperaties, bedrijven en onderwijsinstellingen om aquathermie in Frŷslan écht groot te maken. Doel is om tegen 2030 tienduizend woningen en bedrijven aangesloten te hebben op wetterwaarmte. EXTRAQT begeleidt de provincie sinds 2024 met deze ambitieuze missie. We ontwikkelen diepgaande potentieelkaarten die rekening houden met lokale impacten en complexe verdeelvraagstukken alsook begeleiden we initiatieven 1 op 1 naar de realisatie van hun project.

Theoretisch bronpotentieel

21 797 GWh

Potentieel aanbod

33% van totale warmtevraag

Aantal projecten begeleid

6 projecten

Illustration of the use of a closed aquathermal system at a castle by a lake
Van potentiekaart naar installatie

.

Diepgaande potentiestudie

Eerdere studies concludeerden dat zeker 60% van Frŷslan kan worden verwarmd op basis van aquathermie. Deze studies ontbraken echter aan voldoende detail. Er was voornamelijk geen match gemaakt tussen de verschillende waterlichamen en de afnemers op zeer lokaal niveau. Op vele locaties zijn omvangrijke bronnen aanwezig maar zonder afnemers in de buurt, omgekeerd zijn er verschillende locaties met veel afnemers maar met een beperkte naburige beschikbaarheid van bronnen. Om een realistische ‘maakbare’ of ‘bruikbare’ potentie te kennen, werkten we een nieuwe potentiestudie uit die wel rekening houdt met een lokale match tussen het aanbod en de afnemers. Daarnaast hielden we in deze studie ook rekening met lokale effecten die ontstaan in waterlichamen. Onze uitgevoerde simulaties houden namelijk rekening dat alle afnemers graag hun warmte onttrekken op de dichtstbijzijnd gelegen locaties in het water, waardoor er lokaal sneller kritische punten ontstaan.

Uit onze resultaten is Frŷslan duidelijk een waterrijke provincie met een grote aquathermie-potentie. Onze simulaties tonen aan dat Frŷslan ongeveer 3,5 keer meer aquathermie-potentie bezit in vergelijking tot de totale warmtevraag in de provincie. Echter is het dus zo dat veel van de gevraagde warmte in de provincie in dense zones gelegen is waar de bronpotentie niet altijd even omvangrijk is. Daarnaast is er ook veel bronpotentie beschikbaar op locaties waar er zich weinig afnemers bevinden. Hierdoor is het essentieel om een link te maken tussen aanbod en vraag om zo tot een realistische ‘maakbare’ of ‘bruikbare’ potentie aan aquathermie te komen. Om deze maakbare potentie te bepalen werd de lokaal beschikbare bronpotentie verdeeld over naastgelegen afnemers, zolang de voorraad strekt.  We maakten hiervoor gebruik van verdeelsleutels met verschillende parameters zoals afstand tot het water, warmtevraagdichtheid, energie-armoede-index, obstructies (spoorwegen, wegen, infraleidingen), individuele/warmtenet aankoppeling, … Het resultaat is dat aquathermie kan instaan voor 33% van de totale warmtevraag in de provincie. Dit staat duidelijk in groot contrast tot de 350% aan beschikbare bronpotentie zoals eerder aangegeven. Nog steeds betekent dit dat 1/3de van de nodige warmte in Frŷslan duurzaam kan opgewekt worden via aquathermie!

In de loop van 2025 wordt deze resultaten en potentieelkaart publiek gemaakt in een online viewer door EXTRAQT!

Realiseren van projecten

EXTRAQT zet sinds 2025 volop in om projecten in Friesland te begeleiden naar realisatie. Het doel is namelijk om tienduizend afnemers met wetterwaarmte te voorzien tegen 2030! Daar zetten we bij EXTRAQT ook graag onze volle energie voor in! We doen dit door het begeleiden bij tal van zaken, denk maar aan:

  • Bronnenstrategie uitwerken
  • Business case collectief warmtenet opstellen
  • Begeleiden tot installatie bij individuele projecten aan het water
  • Lokale thermische impact analyse
  • Vergunningsonderzoek
  • ...

We werken voor deze uitvoering ook samen met Ekwadraat, een studiebureau uit Friesland met heel wat lokale kennis! Ook de Nederlandse partij Waterprof is onze partner in dit project. Zij zijn expert in het samenbrengen van het complexe governance verhaal rond aquathermie en hoe je iedereen op die manier in de juiste richting duwt.


De buurten in Frŷslan die op de onderstaande kaart inkleuren kunnen minstens 75% van hun warmtevraag via aquathermie voorzien!

No items found.
Backwards-pointing arrowForwards-pointing arrow

Diepgaande potentiestudie

Eerdere studies concludeerden dat zeker 60% van Frŷslan kan worden verwarmd op basis van aquathermie. Deze studies ontbraken echter aan voldoende detail. Er was voornamelijk geen match gemaakt tussen de verschillende waterlichamen en de afnemers op zeer lokaal niveau. Op vele locaties zijn omvangrijke bronnen aanwezig maar zonder afnemers in de buurt, omgekeerd zijn er verschillende locaties met veel afnemers maar met een beperkte naburige beschikbaarheid van bronnen. Om een realistische ‘maakbare’ of ‘bruikbare’ potentie te kennen, werkten we een nieuwe potentiestudie uit die wel rekening houdt met een lokale match tussen het aanbod en de afnemers. Daarnaast hielden we in deze studie ook rekening met lokale effecten die ontstaan in waterlichamen. Onze uitgevoerde simulaties houden namelijk rekening dat alle afnemers graag hun warmte onttrekken op de dichtstbijzijnd gelegen locaties in het water, waardoor er lokaal sneller kritische punten ontstaan.

Uit onze resultaten is Frŷslan duidelijk een waterrijke provincie met een grote aquathermie-potentie. Onze simulaties tonen aan dat Frŷslan ongeveer 3,5 keer meer aquathermie-potentie bezit in vergelijking tot de totale warmtevraag in de provincie. Echter is het dus zo dat veel van de gevraagde warmte in de provincie in dense zones gelegen is waar de bronpotentie niet altijd even omvangrijk is. Daarnaast is er ook veel bronpotentie beschikbaar op locaties waar er zich weinig afnemers bevinden. Hierdoor is het essentieel om een link te maken tussen aanbod en vraag om zo tot een realistische ‘maakbare’ of ‘bruikbare’ potentie aan aquathermie te komen. Om deze maakbare potentie te bepalen werd de lokaal beschikbare bronpotentie verdeeld over naastgelegen afnemers, zolang de voorraad strekt.  We maakten hiervoor gebruik van verdeelsleutels met verschillende parameters zoals afstand tot het water, warmtevraagdichtheid, energie-armoede-index, obstructies (spoorwegen, wegen, infraleidingen), individuele/warmtenet aankoppeling, … Het resultaat is dat aquathermie kan instaan voor 33% van de totale warmtevraag in de provincie. Dit staat duidelijk in groot contrast tot de 350% aan beschikbare bronpotentie zoals eerder aangegeven. Nog steeds betekent dit dat 1/3de van de nodige warmte in Frŷslan duurzaam kan opgewekt worden via aquathermie!

In de loop van 2025 wordt deze resultaten en potentieelkaart publiek gemaakt in een online viewer door EXTRAQT!

Realiseren van projecten

EXTRAQT zet sinds 2025 volop in om projecten in Friesland te begeleiden naar realisatie. Het doel is namelijk om tienduizend afnemers met wetterwaarmte te voorzien tegen 2030! Daar zetten we bij EXTRAQT ook graag onze volle energie voor in! We doen dit door het begeleiden bij tal van zaken, denk maar aan:

  • Bronnenstrategie uitwerken
  • Business case collectief warmtenet opstellen
  • Begeleiden tot installatie bij individuele projecten aan het water
  • Lokale thermische impact analyse
  • Vergunningsonderzoek
  • ...

We werken voor deze uitvoering ook samen met Ekwadraat, een studiebureau uit Friesland met heel wat lokale kennis! Ook de Nederlandse partij Waterprof is onze partner in dit project. Zij zijn expert in het samenbrengen van het complexe governance verhaal rond aquathermie en hoe je iedereen op die manier in de juiste richting duwt.


De buurten in Frŷslan die op de onderstaande kaart inkleuren kunnen minstens 75% van hun warmtevraag via aquathermie voorzien!

Potentieelkaart Friesland

Dit project wordt financieel ondersteund door

:

No items found.
Onze partners in dit project

.

Logo waterprof
logo Ekwadraat
Andere successverhalen

.

Duurzaam zomercomfort

Het duurzaam zomercomfort Interreg Vlaanderen-Nederland project onderzoekt de impact van gepaste bouwtechnieken en het gebruik van hernieuwbare bronnen voor koeling.

Aquathermisch optimalisatiemodel

Aquathermie optimalisatiemodel ontwikkeld via de innovatie subsidie van de provincie Vlaams-Brabant

Hamilton Harbor

Modeling job Hamilton Harbor Lake Ontario (CA, USA)

Duurzame warmte erfgoed

Technische haalbaarheid van groene-warmtetoepassingen in beschermd erfgoed

Potentieelkaart Oost-Vlaanderen

Ontwikkeling van een potentieelkaart aquathermie voor de provincie Oost-Vlaanderen

AquaCOM

Aquathermie voor energiegemeenschappen in Interreg call Noord-West Europa

WaterWarmth

Systeemintegratie van aquathermie in Interreg call Noorzee regio (NSR)

Potentieelscan Brugge

Gedetailleerd onderzoek naar duurzame warmtebronnen op het grondgebied Brugge

Project Colombia

Het potentieel van waterkracht- en aquathermie in Colombia.

Backwards-pointing arrowForwards-pointing arrow
Ontdek onze aanpak

Geïnteresseerd in een aquathermie installatie?
Lees meer over onze aanpak en waarom een aquathermie systeem interessant is voor jouw waterlichaam!